A - Sanayi inkılabı
On dokuzuncu ve yirminci yüzyılda devletler arası ilişkileri etkileyen en önemli iki olaydan biri Fransız ihtilali'nin getirdiği sonuçlar, diğeri ise Sanayi inkılabı'dır.
Avrupa'da Rönesans'la başlayan ilmi gelişmeler modern bilimin temelini oluşturdu. Gelişen bilim ve teknolojinin üretime uygulanması sonucunda Sanayi inkılabı doğdu.
On sekizinci yüzyılın ortalarına kadar insan ve hayvan gücüne dayalı bir sanayi vardı. Bu yüzyılın ortalarında buhar gücüyle çalışan makineler bulundu. Bunların fabrikalar, ulaşım ve madencilikte kullanılması Avrupa ve bütün dünyada (sosyal, siyasal, ekonomik, kültürel vb.) yeni gelişme ve değişmelere yol açtı.
Sanayi inkılabı'nın Sonuçları:
1. Sanayi inkılabı'yla, insan ve hayvan gücüne dayanan üretim yerine makine gücüne dayanan üretime geçildi.
2. Kurulan birçok fabrikada daha ucuza daha çok mal üretilmeye başlandı.
3. Üretimin artması, sanayileşmiş ülkelerin ham madde bulma ve ürettiklerini pazarlama ihtiyaçlarını artırdı.
4. Ham madde ve pazar ihtiyacı, sanayileşen ülkeleri geri kalmış ülkeleri sömürgeleştirmeye yöneltti. Bu durum sanayileşmiş ülkeler arasında rekabet ve sömürgecilik yarışını hızlandırdı.
5. Sanayileşen ülkelerde hayat şartları iyileşti.
6. Sanayileşen ülkelerde nüfus arttı.
7. Köylerden sanayi kentlerine büyük göçler yaşandı. Şehir nüfusları arttı.
8. İşçi sınıfı ortaya çıktı.
9. Buhar gücüyle çalışan lokomotiflerin, gemilerin yapılması, yeni yol ve kanalların açılmasını sağladı. Ulaşım kolaylaştı. Ulaşımın kolaylaşması, uzak ülkelerden bol ve ucuz ham madde getirilmesini sağladı. Bu durum iç ve dış ticareti geliştirdi.
10.Ülkeler, sanayi ve tarım toplumu gibi sınıflandırmaya tabi tutuldu.
11.Sanayileşemeyip tarım toplumu aşamasında kalan ülkeler Sanayi inkılabı'ndan olumsuz etkilendi. Birçoğu, sanayide gelişmiş Avrupa devletlerinin ekonomik ve siyasi işgaline uğrayıp sömürgeleşti.
12.Sömürgeciliğe girişen devletler silahlanma yarışına girdiler. İtalya (1870) ve Almanya (1871)'nın siyasi birliklerini tamamlaması ve sanayileşmesi ile bu rekabet daha da arttı. Devletler arası bloklaşma (gruplaşma)’lar başladı.
13.Devletler arası rekabet 1. Dünya Savaşı'na neden oldu.
14.Osmanlı Devleti Sanayi inkılabı'nı gerçekleştiremedi. Tarım toplumu olarak kaldı.
Kapitülasyonlar nedeniyle Avrupa'dan ucuz ve kaliteli sanayi ürünlerinin Osmanlı pazarına girmesiyle Osmanlı ülkesinde:
Küçük sanayi atölyeleri ortadan kalktı.
İşsizlik arttı.
Dış ticarette denge bozuldu.
19. yüzyılın ortalarından itibaren Osmanlı pazarları Avrupa mallarının işgaline uğradı.
Osmanlı Devleti dışarıya ham madde satan ve dışarıdan sanayi ürünü (mamul madde) alan bir ülke haline geldi. Ekonomide başlayan bu gerileme siyasi çöküşü hızlandırdı.
Konu: Sanayi inkılabı 
Paz Nis. 27, 2008 3:19 pm
